තෙල්වලින් පොහොසත් ගල්ෆ් ප්‍රාන්තවල ලාභ සංක්‍රමණික ශ්‍රමය පිළිබඳ මතභේදය කොරෝනා වෛරස් වසංගතය අතරතුර තීව්‍ර වී තිබේ. කම්කරුවන් ආහාර හා ජලය නොමැතිව සහ වැටුප් නොමැතිව පීඩා විඳින බව වාර්තාවේ.
හියුමන් රයිට්ස් වොච් හි පර්යේෂකයෙකු වන රොත්නා බෙගම් බ්‍රහස්පතින්දා සීඑන්බීසී වෙත පැවසුවේ “සාකච්ඡාවට භාජනය නොවූ දැවැන්ත කාරණයක් නම්, සමහර (කම්කරුවන්) වැටුප් රහිතව ආපසු තම නිවස් වෙතට යන බවයි. “ඩොලර් දහස් ගණනක වැටුප් නොගෙවීම් අතර, නිර්දෝෂී සේවා යෝජකයින් සහ නියෝජිතයින් මෙය කම්කරුවන්ට ගෙවීමකින් තොරව (ඔවුන්ගේ මව් රටවලට) යැවීමට ඉඩ ලැබෙන අවස්ථාවක් බව වටහාගෙන ඇත.”
සංක්‍රමණික කම්කරුවන් දහස් ගණනින් ඔවුන්ගේ සේවයෙන් පහ කරනු ලැබේ. උදාහරණයක් ලෙස එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ පමණක් පකිස්ථාන කම්කරුවන් 50,000 කට වැඩි පිරිසක් සේවයෙන් පහ කර ආපසු ගෙන්වා ඇති බව එහි සිටින පාකිස්තාන තානාපති පවසයි. පාකිස්තානයේ කම්කරුවන් එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ ජනගහනයෙන් 20% කි.
ඉන්දියාව, බංග්ලාදේශය, පිලිපීනය සහ නයිජීරියාව වැනි ජාතිකයින් ද දළ වශයෙන් මිලියන 35 ක පමණ සංක්‍රමණික ශ්‍රම බලකායක් වන අතර එය GCC ආර්ථිකයේ සෑම අංශයකටම තීරණාත්මක ය.
ඇම්නෙස්ටි ඉන්ටර්නැෂනල් හි අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින කණ්ඩායමක් පැවසුවේ කොරෝනා වෛරස් වසංගතය මෙම කම්කරුවන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙකුගේ තත්වය නරක අතට හැරවා ඇති බවයි. ජනාකීර්ණ ජීවන තත්ත්වයන්ට අමතරව, ආධාර නොලැබීම, රඳවා තබා ගැනීම සහ පිටුවහල් කිරීම සහ සෞඛ්‍ය සේවා සහ අසනීප වැටුප් සම්බන්ධ ගැටළු වලට අමතරව, මේ වන විට ප්‍රජාවට පීඩා කරන ප්‍රධාන අවදානමක් ලෙස වැටුප් ප්‍රමාදයන් සහ දොට්ට දැමීම් සමූහය උපුටා දක්වයි.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ තවමත් සිටින සමහර කම්කරුවන් පවසන්නේ ඔවුන්ට වැටුප් ගෙවා නොමැති බවයි. නිදසුනක් වශයෙන්, ඩුබායි හි විදේශීය කුලී රථ රියදුරන් දුසිමකට අධික සංඛ්‍යාවක් සති 12 ක් පුරා සීඑන්බීසී සමඟ කතා කළ අතර, එමිරේට්ස් හි කොරෝනා වෛරස් අගුලු දැමීමේදී තමන්ට මුදල් ගෙවා නොමැති බවත්, ආහාර සහ මුදල් සඳහා මිතුරන් හා නෑදෑයින් මත යැපීමට සිදු වූ බවත් සීඑන්බීසී වෙත පවසා තිබේ.
‘අසරණව ගෙදර යාම’
කම්කරුවන්ට තම මව් රටට යාමට පෙර වැටුප් ගෙවීම සහතික කිරීම සඳහා රජයන් විසින් යාන්ත්‍රණ නිර්මාණය කළ යුතු බව හියුමන් රයිට්ස් වොච් හි බෙගම් පැවසීය. එහෙති මෙතෙක් ජීසීසී ප්‍රාන්ත කිසිවක් මෙය ක්‍රියාත්මක කර නැත.
“මේ වන විට ආණ්ඩු එම යාන්ත්‍රණය ක්‍රියාත්මක කරන බව අපට නොපෙනේ. එබැවින් බොහෝ කම්කරුවන් අසරණව ගෙදර යමින්, ණය ආපසු ගෙවීමට හෝ ඔවුන් රට හැර ගිය කාලයට වඩා දරුණු තත්වයට පත්ව ඇති ලෙස දැන් අපට පෙනේ,” ඇය කිව්වා.
තම සත්කාරක රටවල සිරවී සිටින සහ ආපසු ගෙදර යාමට නොහැකි වූ නීත්‍යානුකූල නොවූ කම්කරුවන්ගේ ගැටලුවක් ද පවතී. සමහරු වසංගතයට පෙර ලේඛනගත නොවී සිටින අතර, ඔවුන් පිටත්ව යාමට උත්සාහ කළහොත් අත්අඩංගුවට ගැනීමට බිය වෙති.
“ඔවුන් තවමත් තමන් අසරණව ඇත, ඔවුන්ට තවමත් ආහාර, නිවාස හා සෞඛ්‍යය සඳහා උදව් අවශ්‍යය. ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ඉදිරිපත් නොවන්නේ බලධාරීන් ඔවුන් ලේඛනගත නොකළ කම්කරුවන් ලෙස අල්ලා ගනු ඇතැයි යන බිය නිසා ය” යනුවෙන් බෙගම් තවදුරටත් පැවසීය.
කෙසේ වෙතත්, එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය සහ බහරේන් ආන්ඩු විසින් වසංගතය අතරතුර කම්කරුවන් ලේඛනගත නොවීමට වග බලා ගැනීම සඳහා වීසා බලපත්‍ර දීර්ඝ කිරීම සඳහා මෑතකදී ගත් තීරණ ද ඇතුළුව යහපත් ක්‍රියා පිළිවෙත් කිහිපයක් ඇය සඳහන් කළාය.
කටාර්, සවුදි අරාබිය සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ද පවසා ඇත්තේ ලේඛනගත නොකළ කම්කරුවන්ටද සෞඛ්‍ය සේවා ලබා ගත හැකි බවයි. එහෙත් ගැටලුව පවතින්නේ බොහෝ කම්කරුවන් රැකවරණය ලබා ගැනීමට බිය වන අතර ඔවුන් අත්අඩංගුවට ගනු ඇතැයි විශ්වාස කරමින් කම්කරුවන් සහ ඔවුන්ගේ සත්කාරක රජයන් පිළිබඳ අවිශ්වාසය පවත්වාගෙන යයි
ගල්ෆ් කලාපයේ ආර්ථිකයන් සෙමෙන් නැවත විවෘත වන විට, සමහර කම්කරුවන් බලාපොරොත්තු වන්නේ තත්වය යහපත් අතට හැරෙනු ඇති බවයි.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ කුලී රථ රියදුරන් බොහෝමයකට ඔවුන්ගේ සේවාදායකයන් වැටුප් නොගෙවන අතර
ඔවුන් විරෝධය දැක්වීමට උත්සාහ කළහොත් රියදුරන් පැවසුවේ ඔවුන්ගේ සේවායෝජකයින් ඔවුන්ගේ වීසා බලපත්‍ර අවලංගු කරන බවට තර්ජනය කළ බවයි. පළිගැනීමේ බියෙන් නිර්නාමිකව කතා කරමින් එක් කුලී රථ රියදුරෙක් අපේ‍්‍රල් අග දී තම සේවායෝජකයා ගැන පැවසුවේ “ඔවුන් අපට ශුන්‍ය මුදල් ගෙවන” බවයි. “නමුත් අපි කුමක් කරමුද? ඔවුන් අපගේ වීසා බලපත්‍රය අවලංගු කරනු ඇතැයි ඔහු පවසයි.
එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ මානව සම්පත් අමාත්‍යාංශය අදහස් දැක්වීමක් සඳහා පිළිතුරු දුන්නේ නැත. සංක්‍රමණික ශ්‍රමය අධීක්ෂණය කරන කලාපීය ආයතනයක් නොමැත.
– අනුරුද්ධ ලොකුහපුආරච්චි
Leave a Reply